Míniú - Conas is féidir liom mé féin a chosaint ar sceamálacha airgeadais?
Agus cuimhnigh nach ndéanfaidh an Banc Ceannais teagmháil leat chun airgead nó uimhir PSP a lorg uait.
(Is gá fianáin a chur “ar siúl” chun breathnú ar an bhfíseán thíos.)
Athscríbhinn den fhíseán: “Míniú - Conas is féidir liom mé féin a chosaint ar sceamálacha airgeadais?”
Déan tástáil “SAFE”
Tá bealaí níos sofaisticiúla á n-úsáid ag calaoiseoirí anois chun bob a bhualadh orainn.
Baineann siad úsáid as na meáin shóisialta agus suíomhanna gréasáin bréige agus déanann siad cóipeáil ar shuíomhanna gréasáin dílse freisin chun iarracht a dhéanamh ár gcuid airgid agus sonraí pearsanta a fháil uainn.
B’fhéidir go dtairgfeadh calaoiseoirí táirgí airgeadais amhail na cinn seo a leanas:
- Infheistíochtaí a gheallann torthaí arda
- Táirgí pinsin agus coigiltis a ngabhann buntáistí iontacha leo
- Morgáistí agus iasachtaí
- Polasaithe saora árachais
Má thairgtear rud éigin duit a bhfuil cuma rómhaith air, is dóichí ná a mhalairt gur sceamáil é.
Má tá tá ag cuimhneamh ar an táirge sin a cheannach nó déileáil leis an ngnólacht sin, trí shuíomh gréasáin nó trí na meáin shóisalta, nó má fhaigheann tú glao gutháin, ríomhphost, teachtaireacht téacs nó bosca aníos gan choinne, déan tástáil SAFE roimh ré.
S – Stop
Stop, smaoinigh & ceistigh:
Cad atá á thairiscint ag an ngnólacht seo? Cé atá ag déanamh teagmháil liom? Cá bhfuair siad mo shonraí teagmhála? Cé hiad féin? An bhfuil brú á chur orm faisnéis phearsanta nó airgeadais a thabhairt? Cuimhnigh nach bhfuil aon bhuntáiste gearrtéarmach ag baint le cinntí tapa a dhéanamh maidir le do leas airgeadais san fhadtéarma.
A – Athbhreithnigh
Athbhreithnigh an t-eolas atá á thabhairt duit agus déan cinnte gur gnólacht dílis é. Seiceáil cláir Bhanc Ceannais na hÉireann chun a fháil amach an bhfuil an gnólacht údaraithe. Fiú más cosúil go bhfuil an gnólacht údaraithe, déan cinnte gur gnólacht dílis é. Is minic a ligeann caimiléirí orthu féin gur gnólacht dílis iad trí “chlónáil” a dhéanamh ar ghnólacht údaraithe. Seiceáil an bhfuil aon neamhrialtachtaí ann ar nós botúin litrithe nó ghramadaí ar shuíomh gréasáin, i ríomhphoist nó i bpáipéarachas an ghnólachta. Cuir glao gutháin ar an ngnólacht ar uimhir ghutháin atá fógartha go poiblí.
F – Fíricí a sheiceáil
Seiceáil fíricí na tairisceana chun a chinntiú go bhfuil sé ag teacht ó fhoinse iontaofa. Ná cuir faisnéis phearsanta ar fáil nó ná seol airgead mura bhfuil tú sásta gur gnólacht údaraithe dílis é. Cuir ceist ort féin: An bhfuil an tseirbhís nó táirge airgeadais atá á thairiscint/á tairiscint dom ag teacht ó fhoinse iontaofa? An táirge airgeadais dílis é seo? An bhfuil an táirge seo de dhíth orm? An bhfuil cuma rómhaith air? Lorg comhairle ó dhuine éigin iontaofa chun cabhrú leat cinntí maithe airgeadais a dhéanamh.
E – É a nochtadh agus a thuairisciú
Má chreideann tú nach gnólacht dilís é gnólacht ar leith nó nach bhfuil sé údaraithe chun táirgí airgeadais a dhíol, bí i dteagmháil linn. Tá cumhachtaí againn chun imscrúdú a dhéanamh agus gníomh a thionscnamh in aghaidh na gcalaoiseoirí seo. Táimid anseo chun tacaíocht a thabhairt duit agus tú a chosaint agus bímid ag obair go dlúth leis na Gardaí chun cosc a chur ar choirpigh buntáiste a bhreith orainn féin agus ar ár muintir. Is féidir leat é a thuairisciú go díreach dúinn ar ár suíomh gréasáin nó trí ghlao a chur orainn ar +353 (0)1 224 4000.
Cuimhnigh, má bhíonn tú ag plé le gnólacht neamhúdaraithe, caillfidh tú cosaintí tábhachtacha atá ceaptha aire a thabhairt duit má théann cúrsaí ó rath. Mar shampla, ní bheidh tú ábalta éileamh a dhéanamh faoin Scéim Chúitimh d'Infheisteoirí, ná ní bheidh an tOmbudsman Seirbhísí Airgeadais agus Pinsean ábalta cabhrú leat le do ghearán. Ciallaíonn sé sin nach dócha go bhfaighidh tú do chuid airgid ar ais ma théann cúrsaí ó rath.
Agus cuimhnigh nach ndéanfaidh an Banc Ceannais teagmháil leat chun airgead, sonraí pearsanta nó uimhir PSP a lorg uait.
Féach freisin: